Hoe komt een familiestatuut tot stand en hoe vaak moet een familiestatuut gewijzigd worden?
Een familiestatuut geeft richting aan hoe een familie met een familiebedrijf om wil gaan. Denk hierbij aan de visie, de missie, maar ook aan hoe het familiebedrijf om wil gaan met complexe situaties zoals besluitvorming, eigendom en opvolging. In dit blog ga ik in op hoe een familiestatuut tot stand komt en hoe vaak het familiestatuut gewijzigd moet worden.
Als eerste: wat is een familiestatuut?
Nederland telde begin 2020 285.000 familiebedrijven. Samen zijn deze familiebedrijven verantwoordelijk voor 31% van de werknemersbanen in Nederland. Een familiebedrijf functioneert anders dan een niet-familiebedrijf.
Binnen een familiebedrijf spelen twee krachtenvelden. De familie en het bedrijf. Voor een familie zijn waarden als loyaliteit, gelijkheid en veiligheid belangrijk. Voor het bedrijf spelen belangen als resultaat en het vervullen van taken een belangrijke rol. Dit zijn belangen en waarden die met elkaar kunnen botsen.
Familieleden zijn met elkaar verbonden door een emotionele band. Dit is zowel de kracht als de bedreiging voor een familiebedrijf
Wat je wilt, is belangrijke onderwerpen die raken aan het familiebedrijf en de familie bespreken en vastleggen. Dit kan in een familiestatuut. Hierin worden afspraken en uitgangspunten vastgelegd die gaan over de belangen van de familie. Deze afspraken worden vastgelegd tussen familieleden, meestal over de manier waarop een familiebedrijf geleid moet worden.
In het kort: wat vind je in een familiestatuut?
In het familiestatuut leg je afspraken vast over:
- Eigendom en zeggenschap
- De rollen van familieleden in het familiebedrijf
- Toetreding en uittreding van familieleden
- Beloning van familieleden
- Familiewaarden
- Wat zijn familiewaarden en welke rol spelen familiewaarden in familiebedrijven?
- Procedure voor bedrijfsopvolging
- Afspraken bij privésituaties die invloed hebben op het bedrijf (scheiding/overlijden/samenwonen/kinderen)
- Hoe om te gaan met vermogen
- Besluitvorming en bestuur
- Hoe om te gaan met het inpassen van nieuwe generaties binnen familiebedrijven: hoe integreer je verschillende generaties?
Het familiestatuut is een levend document
Een familiestatuut is een levend document. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld een aandeelhoudersovereenkomst. Het familiestatuut is een levend document, het gezamenlijk opstellen ervan is net zo belangrijk als het onderhoud van het statuut. Families veranderen en familiebedrijven veranderen ook.
Wanneer dingen veranderen in de dynamiek van het familiebedrijf (denk aan zaken als overlijden, scheiding, trouwen maar ook het inpassen van een nieuwe generatie) zijn dat aanleidingen om het familiestatuut aan te passen.
Het betekent dat er continu gekeken moet worden of het familiestatuut nog past bij hoe familieleden de afspraken nu ervaren. En als de afspraken niet meer in overeenstemming zijn met de wensen en doelstellingen van de familie, dan wijzig je het familiestatuut.
Hoe komt een familiestatuut tot stand?
Een familiestatuut komt tot stand in samenspraak met alle eigenaren van het familiebedrijf.
Afhankelijk van de visie van het bedrijf worden ook andere familieleden betrokken, denk aan next-genners. Doorgaans is er een externe adviseur betrokken bij het opstellen van het familiestatuut. Door middel van periodieke bijeenkomsten en gesprekken wordt in kaart gebracht hoe de eigenaren en betrokken familieleden tegen onderwerpen aankijken.
Denk hierbij aan onderwerpen als eigendom en zeggenschap, toetreding, uittreding, de overlegstructuur, hoe om te gaan met conflicten en financiële aangelegenheden. Dit wordt uitgewerkt in een definitief familiestatuut wat door de betrokkenen wordt ondertekend.
Hoe vaak moet een statuut gewijzigd worden?
Een zwart-wit antwoord is op deze vraag niet te geven. Aan te raden is om het familiestatuut periodiek onder de loep te nemen en waar nodig aan te scherpen. Een idee kan zijn om elk jaar het familiestatuut opnieuw te bespreken en te kijken of er dingen aangepast moet worden. Let wel: wanneer er grote veranderingen plaatsvinden in het familiebedrijf kan het raadzaam zijn om het familiestatuut eerder onder de loep te nemen.
Ondersteuning bij het opstellen van het familiestatuut
Als familiebedrijf een ervaren adviseur inschakelen gespecialiseerd in het opstellen van een familiestatuut. Mariëlle Companjen heeft meer dan 13 jaar ervaring met het werken met en binnen familiebedrijven.
Voor het opstellen van een familiestatuut gaan we een traject in waarbij we tijdens diverse bijeenkomsten ingaan op onderwerpen als eigendom, zeggenschap, toetreding, overlegstructuur, omgang met conflicten en financiële aangelegenheden.
De afspraken worden uitgewerkt en vastgelegd in het familiestatuut. Tijdens een slotbijeenkomst worden het familiestatuut definitief gemaakt en ondertekend.
Zie ook: familiestatuut opstellen
Direct contact
Direct contact, laat je gegevens achter via onderstaand formulier. Ik neem binnen 24 uur contact met je op!
