Balans tussen zakelijk en privé in familiebedrijf waarborgen: praktische adviezen
Bij vrijwel ieder familiebedrijf lopen zakelijk en privé door elkaar heen. Dit is niet per definitie slecht, want het zorgt voor een sterke onderlinge binding. Het maakt een familiebedrijf een familiebedrijf. In de praktijk blijkt vaak dat de kracht van een persoon of een bedrijf ook direct de valkuil kan zijn. Dit geldt zeker voor een familiebedrijf. De scheidslijn tussen privé en werk is dun en dat kan problemen geven.
Er zijn allerlei redenen te benoemen die dit verklaren. Daar gaan we daar dieper op in. Want hoe komt het nu eigenlijk dat zakelijk en privé elkaar kunnen bijten en wat zijn de gevolgen voor beslissingsprocessen en communicatie?
Wat is een familiebedrijf?
Er is sprake van een familiebedrijf als meer dan 50 procent van het bedrijf in handen is van de familie. Daarnaast is de meerderheid van de ondernemingsleiding afkomstig uit één familie. Meerderheid kun je ook lezen als ten minste twee leden van de leiding of het management.
Is het familiebedrijf minder dan tien jaar geleden opgericht, dan moet minstens één familielid van de directeur er werkzaam zijn of eigenaar zijn. Grote loyaliteit, een informele bedrijfscultuur en duurzaamheid zijn typische kenmerken van een familiebedrijf.
Privé en zakelijk lopen door elkaar: waarom kan dit leiden tot conflicten?
Wanneer zakelijk en privé door elkaar heenlopen, kan dit leiden tot allerlei conflicten. Waarom is dat zo?
- Belangen botsen: bijvoorbeeld het belang van dochter en de beoogde opvolger van het familiebedrijf zijn. Dit leidt makkelijk tot rolconflicten.
- Er ontbreekt een duidelijke structuur: een familiebedrijf kenmerkt zich door een informele cultuur. Omdat er geen duidelijke structuur is, ontstaan er makkelijker misverstanden. Het wordt extra lastiger omdat er sprake is van dubbele rollen.
- Waarden en karakters verschillen: binnen het familiebedrijf is de familie het vaak eens over de waarden. Echter verschillen familieleden ook qua persoonlijkheid en dit heeft eveneens uitwerking op waarden en normen.
- Er is sprake van oude pijn: als onderliggende pijn en conflicten niet worden uitgesproken, kan dit jarenlang doorwerken met alle gevolgen van dien.
De scheidslijn tussen privé en zakelijk is dun
Er schuilt een groot gevaar wanneer er sprake is van disbalans tussen zakelijk en privé. Familieleden zijn namelijk zeer loyaal en doen alles voor het bedrijf. Gevolg is dat medewerkers over grenzen gaan. En dat is eigenlijk niet de bedoeling. Gevolg is dat emotie de overhand krijgt. Dit kan leiden tot problemen als het:
- nemen van verkeerde beslissingen
- problemen in de communicatie
- crisis binnen het familiebedrijf
- gebrek aan visie en beleid
In het ergste geval ontstaan er machtspelletjes die tot aan de keukentafel doorwerken. Dit zorgt ook thuis voor de nodige spanningen. Dit wordt ook opgemerkt door partners en kinderen.
Tips hoe hiermee om te gaan
Wat je kunt doen om te voorkomen dat zakelijk en privé door elkaar heen lopen? Wij geven je een aantal tips:
- Ga met elkaar in gesprek en stel de dialoog vooral niet uit.
- Voorkom dat er stille of sluimerende conflicten ontstaan. Dit doe je door met elkaar te praten.
- Creëer heldere verwachtingen en zorg dat er duidelijkheid is op alle mogelijke vlakken
- Maak duidelijke functieomschrijvingen, zodat daar geen enkele verwarring over kan ontstaan.
Schakel een extern adviseur in
Ik ben Marielle Companjen en ik geef eerlijke en praktische adviezen aan (familie) ondernemers en hun werknemers. Die adviezen kunnen zijn op het vlak van herijking van de strategie, het inrichten van de organisatie (op tactisch niveau) en het beter laten presteren van de organisatie (operationeel niveau). Altijd met respect voor herkomst en aandacht voor klanttevredenheid, optimale financiële performance en de beste werkplek voor medewerkers.
Zie ook: Coaching en advies familiebedrijven
Contact
Wil je meer weten over mijn rol als extern adviseur of coach bij familiebedrijven? Neem gerust contact met mij op. Je kunt het contactformulier invullen, bellen met 0621833592 of e-mailen naar marielle@companjen.com.
Gerelateerde informatie
In de kennisbank van Companjen Change Management vind je praktisch artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:
