Voordelen en nadelen van familiebedrijven
Wat zijn de voordelen en nadelen van een familiebedrijf in vergelijking met een ‘gewoon’ bedrijf? Velen zien als het belangrijkste voordeel de passie en drive van de bedrijfsfamilie. Deze houdt het bedrijf gaande. Als belangrijkste nadeel wordt ruis door de familiebanden vaak genoemd. Welke voordelen en nadelen zijn er? Als je dat weet, kun jij als ondernemer-eigenaar van een familiebedrijf beter sturen.
Wat is een familiebedrijf?
Een familiebedrijf is een bedrijf dat voor meer dan 50% eigendom is van één familie. Een tweede kenmerk is dat een meerderheid of ten minste twee leden van de leiding afkomstig zijn uit één familie. Een derde kenmerk is dat minstens één familielid van de directeur er werkzaam is of eigendom heeft, als het bedrijf minder dan tien jaar geleden is opgericht.
Wat is een niet-familiebedrijf?
Eigenlijk zijn familiebedrijven de ‘gewone’ bedrijven in Nederland. Want ze maken 70% uit van de ondernemingen in Nederland. Die andere 30% zijn niet-familiebedrijven. Daar is geen sprake van een beslissende familie en er zijn geen familiebanden tussen de directeur en een werknemer of eigenaar. De onderneming is beursgenoteerd met verspreid aandeelhouderschap of kent een private equity financiering.
Wat zijn de voordelen van familiebedrijven?
Hieronder een aantal voordelen van familiebedrijven
Passie en drive
Passie en drive zijn belangrijke voordelen ten opzichte van andersoortige bedrijven. De bedrijfsfamilie gaat voor het bedrijf en vaak ook voor de continuïteit in het belang van volgende generaties. Deze energie slaat bij veel familiebedrijven gemakkelijk over op werknemers, klanten, leveranciers en andere relaties.
Informele cultuur
Veel familiebedrijven kennen korte communicatielijnen van oudsher en houden daaraan vast. Het contact is informeel en er is oog voor elkaar. Niet alleen het werk is belangrijk, ook de relatie.
Loyale werknemers
Werknemers zijn vaak trouw aan familiebedrijven omdat ze ook loyaal zijn aan de familie. Je laat elkaar niet snel in de steek als het tegen zit, je helpt elkaar als het nodig is. Als de zaken goed gaan, ben je blij voor het gezamenlijk resultaat. Werknemers kijken dus vaak niet afstandelijk naar het werk maar hebben daar ook associaties mee van ‘horen bij de groep’.
Toekomstgericht
Familiebedrijven streven naar continuïteit voor volgende generaties. Dat maakt ze toekomstgericht en gericht op duurzaam samenwerken. Bij een andersoortig bedrijf kan de snelle winst en verkoopbaarheid belangrijker zijn.
Wat zijn de nadelen van familiebedrijven?
Dit zijn de belangrijkste nadelen van familiebedrijven.
Ruis door familiebanden
Bij een familiebedrijf loopt werk en familierelatie vaak door elkaar. Ook aan de keukentafel wordt gesproken over het bedrijf. Dat kan zorgen voor geen of slechte communicatie over de ontwikkelingen. Mensen in het bedrijf die niet tot de familie behoren, kunnen slecht of niet geïnformeerd zijn. Dat kan weer zorgen voor onvrede en demotivatie. Ruis op de communicatielijnen dus.
Conflicten lopen over tussen privé en zakelijk
Een nadeel van familiebedrijven is ook dat een conflict in de familie ook meegenomen wordt naar het werk. Een ruzie bij een familieborrel op zondag kan voor spanning op de werkvloer op maandag zorgen. Ook omgekeerd komt voor: ruzie op het werk leidt tot stress thuis en breed in de bedrijfsfamilie.
Geen ruimte voor inbreng
Familiebedrijven zijn vaak informeler dan andersoortige bedrijven. Dat kan ook een nadeel zijn. Als er geen formele kanalen zijn waarlangs je als werknemer je inbreng kwijt kunt, kan dat zorgen voor frustratie en minder werkplezier. Je hebt ruimte nodig om dingen te bespreken en daarvoor kun je niet alleen de informele lijnen inzetten.
Starheid
Veel familiebedrijven leunen op een sterke traditie en familiewaarden die al lang meegaan. Dat kan het moeilijk maken om veranderingen door te voeren. Veranderingen die soms broodnodig zijn omdat de tijden nu eenmaal veranderen. De trouw aan traditie kan zorgen voor een gebrek aan dynamiek. ‘We doen dit al jaren zo en het gaat goed.’
Hoe omgaan met voordelen en nadelen?
Als familiebedrijf moet je alert zijn op deze voordelen en nadelen. Alleen maar blij zijn met de voordelen en achterover leunen, kan niet. Als je bijvoorbeeld te informeel blijft in het familiebedrijf, kan dat vernieuwing en werkplezier in de weg staan. De nadelen in dit artikel kunnen je helpen kritisch te blijven en bij te sturen waar nodig.
Wat kan Companjen Change Management betekenen?
Zie jij ook deze duidelijke voordelen maar ook de valkuilen? Heb je last van de genoemde nadelen? Bij al je vragen kan Companjen Change Management je helpen met een deskundige en betrokken blik. Mijn naam is Mariëlle Companjen, ik ben onafhankelijk familiebedrijf adviseur. Ik ben opgegroeid met ons familiebedrijf en heb veel ervaring als adviseur voor allerlei familiebedrijven. Ik draag familiebedrijven een warm hart toe. Ik kan je als familiebedrijf adviseur helpen de toekomst van het bedrijf in goede banen te leiden.
Ik kan je helpen met pragmatisch advies en een no-nonsense aanpak gericht op concrete oplossingen. Maak gebruik van mijn brede netwerk van tal van familiebedrijven en professionals. Laten we stappen maken met jouw familiebedrijf!
Zie ook: Coaching en advies familiebedrijven
Contact
Wil je meer weten over mijn rol als extern adviseur of coach bij familiebedrijven? Neem gerust contact met mij op. Je kunt het contactformulier invullen, bellen met 0621833592 of e-mailen naar marielle@companjen.com.
Gerelateerde informatie
In de kennisbank van Companjen Change Management vind je praktisch artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:
