Het familiebedrijf overdragen? Wat is je stappenplan?
Als je eraan toe bent het familiebedrijf over te dragen, kom je in een cruciale fase voor het bedrijf en de bedrijfsfamilie. Zowel bij opvolging in de familie als bij verkoop. Heb jij een stappenplan voor de overdracht? Weet je welke eerste stap belangrijk is en welke vervolgstappen voor de overdracht nodig zijn?
Met een doordacht stappenplan ga je op tijd en goed voorbereid de overdracht tegemoet. Dat is nodig, want overdragen gaat over veel belangen en vraagt ook emotioneel veel van alle betrokkenen.
Redenen om het familiebedrijf over te dragen
Ondernemers in familiebedrijven hebben diverse redenen om het familiebedrijf over te dragen. Wat is jouw reden?
- Leeftijd: je komt op een leeftijd dat je het rustiger aan wilt doen of dat de gezondheid je ertoe dwingt
- Plezier: je hebt jarenlang gewerkt en kan geen energie meer opbrengen voor de uitdagingen in het familiebedrijf, het werkplezier is weg
- Opvolger: je hebt een goede opvolger in het vizier die bereid is het stokje van je over te nemen
Aan wie je overdraagt, bepaalt je strategie
Aan wie draag je het bedrijf over? Aan een van je kinderen of aan andere familie? Of ga je het bedrijf verkopen? Aan wie je gaat overdragen, bepaalt je strategie, je aanpak.
Meestal is bij familiebedrijven de wens om over te dragen op een van de kinderen of binnen de familie. Maar dat lukt niet altijd. Dan wordt het familiebedrijf verkocht aan een andere partij. Beide opties, familie of verkoop, vragen een goede voorbereiding met een stappenplan.
Het stappenplan voor de overdracht
Als je nog niet weet of het bedrijf in de familie blijft of in de verkoop gaat, dan is een eerste stap het verkennen van de (on)mogelijkheden. Dat vraagt tijd, dus is het belangrijk zeker 5 jaar voor je vertrek met de voorbereidingen te beginnen. De route daarna is maatwerk, maar hieronder een aantal cruciale stappen.
Stap 1: familiestatuut opstellen
Een familiestatuut opstellen is een enorme hulp in de aanloop naar de overdracht binnen de familie. Een duidelijk familiestatuut voorkomt ruzie in de familie en borgt de continuïteit van het familiebedrijf. Als familie maak je heldere regels in het statuut. Zo voorkom je discussie en verwarring.
Hoe ga je om met andere kinderen die niet in het bedrijf werken? Hoe voorkom je familiedominantie? Welke eisen stel je aan familieleden die willen werken in het bedrijf? Hierover en over andere familiezaken kun je afspraken vastleggen.
Doe je het proces goed om te komen tot een familiestatuut, dan heb je al veel vertrouwen gewonnen.
Stap 2: de waarde bepalen
Stap 2 in je plan is het bepalen van de waarde van de onderneming. Als je het familiebedrijf binnen de familie overdraagt, moet je belasting betalen over de waarde van de onderneming. Onder bepaalde voorwaarden kun je in aanmerking komen voor een gunstige belastingregeling: de bedrijfsopvolgingsregeling. Ook dit vraagt tijd. Om fiscaal zo gunstig mogelijk uit te komen, heb je zo’n vijf jaar of meer nodig vóór de overdracht.
Stap 3: de juiste adviseurs inschakelen
Een overdracht is een complexe zaak die gebonden is aan wet- en regelgeving. Daarom is het verstandig externe adviseurs in te schakelen die beschikken over specifieke deskundigheid. Je hebt in ieder geval een accountant nodig, een fiscalist, een jurist en een corporate finance adviseur. Je hoeft dit niet allemaal zelf te regelen, je familiebedrijf adviseur kan je hierin ontzorgen.
Stap 4: profiel opvolger opstellen
Ook een belangrijke stap is in kaart brengen waar de opvolger aan moet voldoen. Aan welke voorwaarden moet hij of zij voldoen? Welke competenties, welke visie op het bedrijf, welke leiderschapsstijl, welke drijfveren?
Stap 5: begeleiding van betrokkenen
Overdracht is een grote verandering. Voor degene die overdraagt, de opvolger, de familie, de werknemers. Het is belangrijk oog te hebben voor iedereen en open en zorgvuldig te communiceren. Bij dat proces kun je je laten ondersteunen door een familiebedrijf adviseur.
Wat kan Companjen Change Management betekenen?
Bij alle stappen rond bedrijfsoverdracht kan Companjen Change Management veel voor je betekenen. Mijn naam is Mariëlle Companjen, ik ben onafhankelijk familiebedrijf adviseur. Ik ben opgegroeid met ons familiebedrijf en heb veel ervaring als adviseur voor allerlei familiebedrijven. Ik draag familiebedrijven een warm hart toe. Ik kan je als familiebedrijf adviseur helpen met alle expertise en een breed netwerk om de bedrijfsoverdracht in goede banen te leiden.
Ik kan je helpen met pragmatisch advies en een no-nonsense aanpak gericht op concrete oplossingen. Maak gebruik van mijn brede netwerk van tal van familiebedrijven en professionals. Laten we stappen maken met jouw familiebedrijf!
Zie ook: Coaching en advies familiebedrijven
Contact
Wil je meer weten over mijn rol als extern adviseur of coach bij familiebedrijven? Neem gerust contact met mij op. Je kunt het contactformulier invullen, bellen met 0621833592 of e-mailen naar marielle@companjen.com.
Gerelateerde informatie
In de kennisbank van Companjen Change Management vind je praktisch artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:
