Welke rol kunnen niet-familieleden spelen binnen familiebedrijven?
In familiebedrijven werken familieleden en niet-familieleden. Welke rol kunnen de niet-familieleden spelen in het bedrijf? Hoe kun je zorgen voor een goede balans binnen het familiebedrijf? Voor een goede integratie van familieleden en niet-familieleden? Familiebedrijven drijven op de energie van de familie, maar onderschat de rol van niet-familieleden niet. Zij kunnen het verschil maken voor een familiebedrijf als je de juiste mensen inzet op de juiste posities.
Welke voordelen hebben niet-familieleden in het familiebedrijf?
De betrokkenheid van niet-familieleden bij het familiebedrijf is erg belangrijk. Welke voordelen kan het in dienst hebben niet-familieleden hebben?
Een frisse blik van buitenaf
Iemand van buiten kan met een frisse blik problemen helpen oplossen. Zoals Dirk in dit voorbeeld.
Dirk is 4 maand als manager werkzaam in het familiebedrijf van Johan en zijn zus Alma. Johan en Alma worden het niet eens over een investering in nieuwe machines. Dirk ziet de noodzaak van de investering en komt op het spoor van een andere leverancier. Deze kan onder zeer gunstige voorwaarden leveren. Johan en zijn zus zijn beide opgelucht en kunnen zonder gezichtsverlies naar elkaar tot de investering overgaan. Dankzij Dirk die een ‘derde weg’ vond.
Geen spanningsvelden in familiaire zin
Iemand van buiten heeft niet te maken met familiaire spanningen die zich voordoen in de bedrijfsfamilie. Familieleden kunnen van alles aan emotionele familiebagage meenemen het bedrijf in. Daar kunnen ze elkaar en anderen dan ook tijdens het werk mee belasten. Met externen heb je hier geen last van.
Hoe die familiebagage invloed kan hebben, vertelt Maarten:
‘Mijn broer en ik hebben nogal wat wrijving gehad. Hij heeft veel langer doorgestudeerd dan ik en is actief in bedrijfsovernames. Mijn zusje werkt op een van de vestigingen op de administratie. Ik heb het bedrijf alleen overgenomen. Maar daar is een tijd en heel wat gesprekken overheen gegaan. Mijn broer en zus moesten het er natuurlijk wel mee eens zijn.’
Hans heeft een oplossing voor familiebagage gevonden:
‘Onze partners zijn geen vriendinnen. We lopen de deur niet bij elkaar plat. We houden zakelijk en privé gescheiden. Ik heb met mijn broer afgesproken dat de partners niet in het familiebedrijf komen werken.’
Welke posities voor niet-familieleden?
Deze twee voordelen, een frisse blik en geen ‘familiespanning’, zijn vooral nuttig als het om management en directie gaat.
Externe managers
Het blijkt dat familiebedrijven er goed aan doen om niet-familiale managers aan boord te halen. Een goede externe manager kan veel betekenen voor de prestaties van het bedrijf.
Een externe financieel directeur
Daarnaast is financieel directeur een functie die vaak door een niet-familielid wordt ingevuld bij familiebedrijven. Je hebt op deze cruciale functie de juiste man of vrouw nodig. Als je je alleen beperkt tot wie er binnen de familie hiervoor beschikbaar is, doe je het familiebedrijf misschien te kort. Voor de professionalisering van het familiebedrijf speelt het financieel management een vooraanstaande rol.
Een externe CEO of bedrijfsleider
Voornamelijk grotere familiebedrijven en familiebedrijven met een wijdverspreid aandeelhouderschap, halen voordeel uit een niet-familiale bedrijfsleider of CEO.
Waarom niet-familieleden voor spanning en wrijving kunnen zorgen
Een goede integratie van familie en mensen van buiten in het familiebedrijf is maatwerk. Als je daar niet goed naar kijkt, kun je ook last krijgen van niet-familieleden. Een externe CEO bijvoorbeeld, kan zich laten zien met een goed financieel resultaat. Maar als de emotionele band met de familie er niet is, kan de relatie zo weer ten einde zijn. Harm weet daarover mee te praten:
‘Ik kwam binnen als CEO in een slappe tijd. Met een duidelijke nieuwe strategie voor het familiebedrijf heb ik in een paar jaar de winst weten te verdubbelen. Daar waren ze in de familie heel tevreden over, maar ze hebben dat eigenlijk nooit zo uitbundig geuit. Bij de afgesproken evaluatie na drie jaar hebben ze mijn contract niet verlengd.
Ik was best verbaasd, maar achteraf wijt ik het aan de sociale kant. Ik ben niet zo amicaal en ging bijna nooit in op uitnodigingen van de familie voor een barbecue of borrel. Ik denk dat dat de doorslag heeft gegeven. Zakelijk klikte het, sociaal niet.’
Maak afspraken over de inzet van binnen en buiten de familie
Als je zo veel mogelijk wilt sturen op een goede integratie van familieleden en niet-familieleden, is het goed vooraf afspraken te maken. Je hebt personeelsbeleid nodig aangaande wat je verwacht van mensen die in het bedrijf komen werken. En dan kun je duidelijk maken wat je specifiek verwacht van mensen van buiten. Daarnaast sta je dan natuurlijk ook stil bij de voorwaarden voor mensen van binnen de familie.
Lees ook: Incompetente familieleden in het familiebedrijf
Streef naar een gezond evenwicht
Uit onderzoek blijkt dat een gezond evenwicht belangrijk is tussen familiaal en niet-familiaal management, voor de prestaties van het familiebedrijf. Met dit gezonde evenwicht hebben familiebedrijven veel in huis om als werkgever het verschil te maken ten opzichte van andere organisaties. Zo ben je ook aantrekkelijk op de arbeidsmarkt voor mensen die het familiebedrijf kunnen helpen groeien.
Een gezond evenwicht zorgt voor een professioneel familiebedrijf. Een andere factor om aan de professionaliteit te werken, is een sterke inzet op de ontwikkeling en training van medewerkers. Daarnaast is een open communicatie over de koers en de besluitvorming belangrijk.
Op deze manier kun je de cultuur en kernwaarden van de bedrijfsfamilie maximaal uitspelen met de kracht van mensen van buiten de familie.
Wat kan Companjen Change Management betekenen?
Zoek jij ook naar een goed evenwicht tussen familieleden en niet-familieleden in het familiebedrijf? Companjen Change Management kan je daarin ondersteunen. Mijn naam is Mariëlle Companjen, ik ben organisatieadviseur. Ik ken het familiebedrijf van binnenuit. Mijn ouders hebben het familiebedrijf van mijn grootouders overgenomen. Bij ons thuis ging het altijd over ‘de zaak’. Ik draag familiebedrijven een warm hart toe.
Ik kan je helpen met bijvoorbeeld een genogram (organisatieschema van de familie) of bedrijfsscan van het familiebedrijf om rollen in kaart te brengen. En ik kan je helpen in de spannende tijd van een overdracht.
Contact
Wil je meer weten over mijn rol als extern adviseur of coach bij familiebedrijven? Neem gerust contact met mij op. Je kunt het contactformulier invullen, bellen met 0621833592 of e-mailen naar marielle@companjen.com.
Gerelateerde informatie
In de kennisbank van Companjen Change Management vind je praktisch artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:
