Een herstructurering of reorganisatie binnen familiebedrijven: zeven tips

Mariëlle Companjen

Is je familiebedrijf in zwaar weer? Heb je interventies bedacht maar komt de gewenste vernieuwing niet van de grond? Dan kan een herstructurering of reorganisatie aan de orde zijn. In dit artikel lees je welke situaties daartoe kunnen leiden. En waarom moet je als familiebedrijf extra scherp zijn bij een herstructurering of reorganisatie? We geven zeven tips om een herstructurering of reorganisatie goed op te pakken.

Waarom zou je als familiebedrijf reorganiseren of herstructureren?

Ook bij familiebedrijven zie je de noodzaak om de zaak flink op te schudden. Welke redenen hebben familiebedrijven hiervoor?

De belangrijkste algemene reden is dat het rendement daalt. Daaronder kunnen diverse andere oorzaken liggen, zoals:

  • Interne problemen: vooral doordat er niet voldoende geprofessionaliseerd is in het familiebedrijf
  • Externe macro-economische omstandigheden: je raakt verzeild in een crisis, zoals de coronapandemie of een economische recessie
  • Daling in omzet en marktaandeel: de ontwikkelingen op de markt kunnen het je moeilijk maken

Familiebedrijven moeten extra scherp zijn bij een reorganisatie

Een reorganisatie of herstructurering wil zeggen dat de structuur verandert. De indeling van de organisatie verandert, de functies en taken. Dit kan veel gevolgen hebben voor iedereen in en rond het bedrijf.

Als een reorganisatie of herstructurering voor jouw familiebedrijf het beste antwoord is, moet je extra scherp zijn. Bij een niet-familiebedrijf heb je niet te maken met het systeem van de familie. De familie heeft eigenaarschap, zeggenschap en invloed. Dat is voor familiebedrijven een grote factor bij een reorganisatie.

Driecirkelmodel

Daarom is het goed alle rollen van iedere betrokkene in kaart te brengen voordat je de reorganisatie in gang zet. Daar kan het driecirkelmodel bij helpen. Hiermee breng je ieders positie en rol in kaart binnen de drie systemen van bedrijf, eigendom en familie. Belangrijkste punt hierbij is dat je er niet bent met een zakelijke afweging. Ook aan de keukentafel van de familie heb je draagvlak en commitment nodig op de plannen van de reorganisatie.

Wat is cruciaal bij een reorganisatie of herstructurering? Zeven tips

Er zijn een aantal cruciale stappen om een reorganisatie of herstructurering succesvol door te voeren. Hieronder een zevental adviezen.

1. Begin op tijd

Tijdig ingrijpen is belangrijk. Als je pas aan bijsturen denkt wanneer het schip bijna gezonken is, ben je te laat. Als je vroeg ingrijpt op afwijkingen, heb je wellicht geen reorganisatie nodig. Een reorganisatie is nooit een doel maar een middel natuurlijk.

2. Ga planmatig te werk

Als de problemen met het rendement groot zijn, doe je er goed aan een plan te maken voor de aanpak. Het plan kent drie stappen: een analyse, een reorganisatieplan en een uitvoeringsplan, zoals hieronder toegelicht.

3. Analyseer de huidige situatie

Om de oorzaken van het afnemend rendement te achterhalen, heb je een professionele analyse van de interne en externe ontwikkelingen nodig. Waar zit het probleem? Is het de markt, de organisatie, de financiële positie, of het management? De analyse biedt waardevolle informatie om de strategie te heroverwegen en plannen te maken. De analyse kan ertoe leiden dat je een reorganisatie moet opzetten, maar ook andere conclusies zijn mogelijk. Want een reorganisatie is een middel, geen doel.

4. Zet een plan op voor de reorganisatie

Als een reorganisatie wél nodig is, zet dan een integraal herstructureringsplan op. Integraal wil zeggen dat je alles meeneemt. Alle afdelingen van het bedrijf, financiële projecties, een risicoanalyse, een actieplan, een communicatieplan en een tijdschema. En uiteraard neem je bij een familiebedrijf ook de drie systemen op van bedrijf, eigendom en familie.

5. Heb oog voor de emotionele kant van reorganisaties

Van cruciaal belang bij reorganisaties is aandacht voor de emotionele kant ervan. Mensen moeten afscheid nemen van het bekende en gaan het onbekende tegemoet. Onderschat deze processen niet, ze kunnen een reorganisatie maken of breken. De kunst is om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen.

6. Zorg voor de praktische uitvoering van het plan

Is er voldoende competentie en capaciteit voor het de praktische uitvoering van het herstructureren? Het opstellen van een herstructureringsplan is noodzakelijk, maar het succesvol uitvoeren hiervan is veel lastiger. Als je daarvoor de mensen niet hebt, is (tijdelijk) externe expertise een optie.

7. Weeg de voordelen af van een externe adviseur

Bij alle stappen die nodig zijn, kan een externe adviseur helpen. Je hebt dan een onafhankelijk advies om je te behoeden voor jouw blinde vlekken. Een deskundige externe biedt de knowhow die je niet in huis hebt.

Wat kan Companjen Change Management voor je doen?

Verlies je rendement en denk je aan reorganiseren? Companjen Change Management kan veel voor je betekenen. Mijn naam is Mariëlle Companjen, ik ben onafhankelijk familiebedrijf adviseur. Ik ben opgegroeid met ons familiebedrijf. Ik heb een ruime ervaring als organisatieadviseur binnen familiebedrijven en corporates. Geen flinterdunne adviezen en dikdoenerij zonder toegevoegde waarde. Pragmatisch en no-nonsens. Laten we je familiebedrijf vooruit helpen!

Ik kan je helpen met pragmatisch advies en een no-nonsense aanpak gericht op concrete oplossingen. Maak gebruik van mijn brede netwerk van tal van familiebedrijven en professionals. Laten we stappen maken met jouw familiebedrijf!

Zie ook: Coaching en advies familiebedrijven

Contact

Wil je meer weten over mijn rol als extern adviseur of coach bij familiebedrijven? Neem gerust contact met mij op. Je kunt het contactformulier invullen, bellen met 0621833592 of e-mailen naar marielle@companjen.com.

Direct contact

Gerelateerde informatie

In de kennisbank van Companjen Change Management vind je praktisch artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen: